Σαράκι

Σαράκι ή σκουλήκι ξύλου, στην Sustainable Pest Control με έδρα το Κορωπί και υποκατάστηματα στο Γαλάτσι & τις Κυκλάδες (Άνδρος, Νάξος), αποκαλούμε μια ομάδα ξυλοφάγων εντόμων που ανήκουν στην τάξη των κολεοπτέρων (Coleoptera) και αποτελούν τον εχθρό των ακατέργαστων και κατεργασμένων ξύλων.

Τα ξυλοφάγα έντομα που πιο συχνά μας απασχολούν στην Ελλάδα υπάγονται στις παρακάτω οικογένειες:

Anobiidae,
Bostrychidae
Lyctinae και
Cerambycidae

Όλα τα σαράκια προσβάλουν μαλακά και σκληρά ξύλα προκαλώντας οπές οβάλ ή στρογγυλές διαμέτρου από 0,3 έως 13 χιλιοστών. Αντιλαμβανόμαστε την παρουσία τους όταν η ζημιά έχει προχωρήσει, από το πριονίδι υπό μορφή λεπτής σκόνης (πούδρα) που αναδύεται από τα κανάλια εξόδου των ακμαίων εντόμων ή από τις μικρές οπές σε ξύλινες επιφάνειες.

Για να κατανοήσουμε τους λόγους που τα κολεόπτερα όπως το σαράκι προσβάλλουν τα διάφορα είδη κατασκευαστικού ξύλου, είναι απαραίτητο να λάβουμε υπ’ όψιν τους βασικούς παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την προσβολή.

Εντοπισμός και ανίχνευση

Το πιο εμφανές σημάδι της προσβολής ξύλου από ξυλοφάγα Κολεόπτερα – σαράκι είναι οι οπές από την έξοδο των τελείων. Για την διαπίστωση παλαιάς ή νέας προσβολής πολύ χρήσιμη είναι η παρατήρηση της ποσότητας, της υφής και κυρίως του χρώματος του τυχών υπάρχοντος πριονιδιού κατά τις οπές εξόδου.

Έλεγχος της υγρασίας

Περιεκτικότητα σε υγρασία άνω του 15% συντελεί στην προσβολή από πολλά ξυλοφάγα έντομα και επιταχύνει σημαντικά τον βιολογικό τους κύκλο τους. Σε χώρους όπως υπόγεια ή σοφίτες συνιστάται η ύπαρξη ισχυρότερη μόνωση κατά της υγρασίας και ενισχυμένος εξαερισμός.

Απομάκρυνση προσβεβλημένων μερών

Όταν η προσβολή είναι περιορισμένη σε μικρή περιοχή, είναι πρακτική η αφαίρεση των προσβεβλημένων μερών του ξύλου και η αντικατάσταση τους με νέα αλλά εμποτισμένα με ειδικό σκεύασμα. Η αφαίρεση πρέπει να γίνεται πέραν της προσβεβλημένης περιοχής ώστε να διασφαλίζεται η απομάκρυνση ολόκληρης της προσβολής.

Σε ειδικές περιπτώσεις όταν υπάρξει προσβολή σε χρήσιμα ή πολύτιμα αντικείμενα (εικόνες, έπιπλα, ξυλόγλυπτα κ.α.) τότε μεταφέρονται σε ασφαλή χώρο της SPC όπου πραγματοποιείται απεντόμωση με υποκαπνισμό συνήθως σε θάλαμο ή κάτω από πλαστικό κάλυμμα.

Σαράκι – Μέθοδοι αντιμετώπισης

Χημικές Μέθοδοι
Υποκαπνισμός με χρήση φωσφίνης

Η φωσφίνη είναι χημική ουσία που δρα σε μορφή αερίου, σε ορισμένες θερμοκρασίες και πιέσεις είναι θανατηφόρα για τα έντομα σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους. Στους υποκαπνισμούς για το σαράκι λαμβάνονται υπ’ όψη παράγοντες όπως:
- Οι φυσικές και χημικές ιδιότητες του αερίου που επιλέγεται.
- Ο χρόνος έκθεσης του παρασίτου.
- Η θερμοκρασία του χώρου όπου πραγματοποιείται ο υποκαπνισμός.
- Η στεγανότητα του χώρου.
Εργασίες Υποκαπνισμού

Οι χώροι που θα γίνουν οι εργασίες εφαρμογής του υποκαπνισμού πρώτα επιθεωρούνται για τα σημεία που μπορεί να διαφύγει το αέριο ώστε αυτά να σφραγιστούν. Στη συνέχεια πραγματοποιείται μόνωση με φύλλα πολυαιθυλενίου πάχους τουλάχιστον 4 mil και ειδική χαρτοταινία στα παράθυρα, στους εξαεριστήρες και στις πόρτες πλην μίας που θα χρησιμεύσει σαν έξοδος. Επίσης σε ηλεκτρικές συσκευές, πρίζες, διακόπτες, ηλεκτρικούς πίνακες κλπ.

Ο υπολογισμός της δόσης που θα χρησιμοποιηθεί γίνεται με βάση τις μεταβλητές των υποκαπνισμών για κενούς χώρους. Αυτές είναι ο όγκος, η θερμοκρασία του αέρα καθώς και η στεγανότητα του χώρου σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες χρήσης του σκευάσματος.

Για λόγους ασφαλείας προειδοποιητικά σήματα πρέπει να επικολλώνται στις εισόδους των κτηρίων και οι πόρτες πρέπει να κλειδώνονται. Οι εφαρμογές υποκαπνισμού διενεργούνται από εξειδικευμένα συνεργεία με πολυετή πείρα στους χειρισμούς των αερίων καπνογόνων, πάντα υπό την καθοδήγηση Γεωπόνου.

Η διάρκεια του υποκαπνισμού είναι 3-10 μέρες. Η διάρκεια εξαρτάται, αφενός από τη θερμοκρασία και τη σχετική υγρασία που επικρατεί κατά την διάρκεια της εφαρμογής, αφετέρου δε, με τον τύπο της φωσφίνης. Κανόνας είναι να μη γίνονται υποκαπνισμοί τους χειμερινούς μήνες όταν η μέση ημερήσια θερμοκρασία είναι κάτω από 10οC.
Εντομοκτόνα

Η εφαρμογή υγρών σκευασμάτων με υψηλή υπολειμματική δράση, αποτελεί τον καλύτερο τρόπο καταστολής της προσβολής από ξυλοφάγα έντομα. Έτσι γίνεται έγχυση αυτών των σκευασμάτων στο προσβεβλημένο ξύλο με ειδικούς εγχυτήρες. Επιπλέον για να προληφθεί η προσβολή γίνεται έγχυση και σε μη προσβεβλημένα ξύλα.

Επίχρισμα με γέλη

Η γέλη περιέχει ειδικό φορέα ώστε να διευκολύνεται η απορρόφηση των δραστικών ουσιών στο σώμα του ξύλου, χωρίς αυτές να απελευθερώνονται στο περιβάλλον. Το βάθος διείσδυσης εξαρτάται από το είδος του ξύλου με το μέγιστο της απορρόφησης να εμφανίζεται όταν οι πόροι του ξύλου είναι ελεύθεροι. Το σκεύασμα δεν αλλοιώνει την εμφάνιση του ξύλου, είναι άοσμο και ακίνδυνο για χρήση σε εσωτερικούς χώρους και έχει εξαιρετική προσκολλητικότητα ακόμα και όταν εφαρμόζεται σε κάθετες επιφάνειες ή ταβάνια.Μετά την εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιοδήποτε βερνίκι.
Heat Wrap – Θερμική καταπολέμηση με πάνελ υπέρυθρης ακτινοβολίας
- Τo Heat Wrap είναι η φυσική λύση ενάντια στα ξυλοφάγα έντομα κάθε σταδίου, για οποιοδήποτε είδος ξύλου.
- Είναι ένα σετ αποτελούμενο από έξι πάνελ, που προσαρμόζονται χωρίς δυσκολία σε: δοκούς, πατώματα, τοίχους, οροφές, έπιπλα.
- Το Heat Wrap βασίζεται στην έξυπνη, υπέρυθρη, θερμαντική τεχνολογία της SAMITECH.
Τεχνολογία υπέρυθρων κυμάτων
- Το Heat Wrap χρησιμοποιεί ένα ελαφρύ, ευέλικτο και ανθεκτικό νανοτεχνολογικό ύφασμα, σχεδιασμένο για βιομηχανική χρήση, που παράγει μεγάλου μήκους υπέρυθρα κύματα.
- Τα υπέρυθρα κύματα που εκπέμπουν καθένα από τα πάνελ, εισχωρούν στην ξύλινη επιφάνεια και δρουν απευθείας στα πρωτεϊνικά κύτταρα των εντόμων. Ως εκ τούτου, τα ξυλοφάγα αφυδατώνονται και επέρχεται ο θάνατός τους.
- Αυτή η φυσική διαδικασία δεν προκαλεί βλάβη ή αλλοίωση στην κατάσταση των επεξεργασμένων αντικειμένων.
- Τα αντικείμενα που έρχονται σε επαφή με το Heat Wrap μπορούν να διαθέτουν οποιοδήποτε σχήμα και μέγεθος. Τα θερμαντικά πάνελ είναι κατασκευασμένα από υλικό που χρησιμοποιεί υφασμάτινη νανοτεχνολογία, ώστε να μπορούν να προσαρμοστούν σε κάθε σχήμα, να προσκολληθούν σε άλλα πάνελ και να καλύψουν πολλές διαφορετικές επιφάνειες χωρίς να χάσουν την ευελιξία τους, την αντοχή τους ή την ικανότητά δράσης τους κατά των ξυλοφάγων.
Βιολογική Καταπολέμηση

Ωφέλιμα έντομα

Γίνεται με χρήση οργανισμών, κυρίως εντόμων, που προσβάλλουν τις προνύμφες των ξυλοφάγων κολεοπτέρων - σαράκι.

Χρήση φερομόνων

Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση (monitoring) αλλά και τη μαζική παγίδευση των κολεοπτέρων - σαράκι